კალათბურთი
კალათბურთი
არის გუნდური სპორტის სახეობა, რომელშიც ორი გუნდი მონაწილეობს, თითოეულში ხუთი
მოთამაშით ცდილობს ქულები მოაგროვოს მოწინააღმდეგის კალათში ბურთის მოხვედრით,
ორგანიზებული წესების დაცვით.
1891
წლის დეკემბერში ჯეიმს ნეისმიტი ფიზიკური ტანვარჯიშის პროფესიონალი მწვრთნელი
მუშაობდა კანადის კერძოდ ახალი ინგლისის(კანადის რეგიონი) ტანვარჯიშის გიმნაზიაში,
ის იცდილობდა შეენარჩუნებინა მისი დარბაზის აქტიოვბა ცივი ზამთრის დროს,ფიქრობდა
როგორ ევარჯიშა მის მოსწავლეებს ისე ხტომაში რომ თან ამის ხალისი ჰქონოდათ,მან
დარბაზის შემოსასვლელში ჩამოკიდა ატმის ხისგან დამზადებული კალათი სადაც
მოსწავლეები ნახტომით ბურთს აგდებდნენ. თავიდან კალათბურთის ბურთი იყო შავი და
ბევრად უფრო მძიმე ვიდრე ახლაა, მისი ფორმა და ზომა ბერჯერ შეიცვალა ხოლო
დღევანდელი ფორმა მიიღო მას შემდეგ რაც ტონი ჰენკელმა შეიმუშავა სპეცილური ზომა და
ფორმები კალათბურთის
დრიბლინგისთვის(ბურთის ტარება),ნელ-ნელა დრიბლინგი კალათბურთის
უმნიშვნელოვანესი ნაწილი გახდა ალაგებდნენ ბურთებს და აგროვებდნენ ქულებს. ტონი
ჰენკელი კალათბურთის მრავალი წესის შემქმნელია, მაგალითად ის მიხვდა რომ ფარს უკან
სჭირდებოდა ”შიტი” რადგან მოთამაშეებს მოეხსნათ ბურთი , მან შემოიღო გარბენის წესი
და ასევე მრავალი სხვა(ჰენკელის დროს 3 წამინი არ იყო და არც 3 ქულიანი სროლის
ხაზი),ამ წესების შემოღების შემდეგ კი მან გამოიგონა თამაში რომელსაც ”კალათ
ბურთი” უწოდა.
პირველი
ოფიციალური თამაში ჩატარდა ნიუ იორკში YMCA -ს გიმნაზიაში
1892 წლის 20 იანვარს რომელშიც მონაწილეობას 9 მოთამაშე იღებდა ,ეს თამაში
დამთავრდა ანგარიშით 1-0 , ერთადერთი ბურთი იყო ნასროლი 7.6 მეტრის სიშორიდან,თან ყველა სროლა
იყო 1 ქულიანი. იმ დროისთვის მოთამაშეებს არ ჰქონდათ სროლის ტექნიკა და არანაირი
სტრატეგია ისინი უბრალოდ ისროდნენ ბურთს.
ნელ-ნელა
კალათბურთი ვითარდება იქმნებოდა სხვადასხვა წესები და ყალიბდებოდა სხვადასხვა
ასოციაციები როგორც კოლეჯის ისე პროფესიონალური. ჯეიმს ნეისმიტი პირველი
კალათის შემქმნელი და შემდგომ პროფესიონალი მწვთნელი ქმნიდა
სხვადასხვა გუნდებს კოლეჯში რომელთაც გზა ეხსნებოდათ დიდი კალათბურთისკენ.კალათბურთის მოედანი
კალათბურთის
სათამაშოდ იყენებენ მოედანს, რომლის ზომაა 28X15 მ. პირითი
ხაზების შუა ადგილას სპეციალურ დგარებში დაყენებულია
ფარები, რომლებზეც დამაგრებულია ლითონის რგოლებზე დაკიდებული უძირო ბადეები
(კალათები). მანძილი იატაკსა და კალათს შორის 305 სმ-ია, თვითონ ფარის ზომებია 180X105 სმ ან 120X80 სმ, ასევე
არსებობს ქუჩის კალათბურთის ფარი და სამოყვარულო კალათბურთის
ფარი, რომლის ზომებიც განსხვავებულია. კალათის დიამეტრი 45 სმ-ია. ფარის წინ
625-ანი რადიუსით შემოსაზღვრულია 3-ქულიანი ტყორცნის არე და საჯარიმო ზონა.
No comments:
Post a Comment